شعبه یا نمایندگی شرکت خارجی چیست؟

شعبه و نمایندگی شرکت خارجی، می‏تواند توسط شخص حقیقی یا حقوقی انجام شود که مطابق با قرارداد نمایندگی، انجام بخشی از موضوع و وظایف شرکت طرف نمایندگی را در محل بر عهده می‏گیرد. به عبارت دیگر، طبق آئین‌نامه اجرای قانون اجازه ثبت شعبه یا نمایندگی شرکت‌های خارجی، اداره امور نمایندگی ثبت شده باید توسط یک یا چند شخص حقیقی مقیم ایران انجام شود.

مطابق با ماده 2 آئین‌نامه اجرایی قانون اجازه ثبت شعبه یا نمایندگی شرکت‌های خارجی، شعبه شرکت خارجی واحد محلی تابع شرکت اصلی یا همان شرکت مادر می‏باشد بطور مستقیم توسط نماینده یا نمایندگان خود موضوع و وظایف شرکت اصلی را در محل دیگری بر عهده می‏گیرد.

وظایف و مسئولیتهای شعبه و نمایندگی شرکت خارجی

تمامی فعالیتها و مسئولیتهای شعبه و نمایندگی شرکت خارجی در ایران، با نام شرکت اصلی است و از این رو، تمامی مسئولیتها و وظایف آن نیز همانند شرکت مادر خواهد بود که در صورت نیاز پاسخگوی مشتریان و ارباب رجوع‎ها‏ می‏باشد. 

نظامنامنه ثبت شعبه و نمایندگی شرکتهای خارجی 

ماده 1

 شرکتهای خارجی که در کشور محل ثبت خود،  شرکت قانونی محسوب می‏شوند، مطابق مقررات این آیین نامه و سایر قوانین و مقررات مربوط و مشروط به عمل متقابل در کشور متبوع برای فعالیت در ایران، می‏توانند برای ثبت شعبه یا نمایندگی خود اقدامات لازم را انجام دهند. شعبه یا نمایندگی مجازند تا در زمینه‎ها‏ی زیر فعالیت داشته باشند:

  • انجام خدمات پس از فروش کالاها یا خدمات شرکت خارجی
  •  انجام عملیات اجرایی  قراردادهایی که بین اشخاص ایرانی و شرکت خارجی برقرار می‏گردد
  • ایجاد زمینه مناسب جهت سرمایه گذاری شرکت خارجی در ایران 
  • همکاری با شرکتهای فنی و مهندسی ایرانی برای انجام کار در کشورهای ثالث
  • افزایش صادرات غیرنفتی ایران
  •  انتقال دانش فنی و فناوری و ارائه خدمات فنی و مهندسی
  •   ارایه خدمات در زمینه‎ بیمه و بازرسی کالا، حمل و نقل، بانکی، بازاریابی و … که مجوز آن توسط دستگاه‎ها‏ی دولتی  صادر می‏شود.

ماده 2

شعبه شرکت خارجی تابع شرکت مادر می‏باشد که بطور مستقیم موضوع و وظایف شرکت اصلی را در محل، بر عهده می‏گیرد. 

ماده 3

شرکتهای خارجی متقاضی ثبت شعبه و نمایندگی در ایران باید اطلاعات و مدارک زیر را کتباً به اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی ارائه دهند:

  • ارائه آخرین گزارش مالی تایید شده شرکت مادر
  • ارائه کپی اساسنامه شرکت،‌ آگهی تاسیس و آخرین تغییرات ثبت شده در مراجع ذیربط
  • ارائه گزارش توجیهی اطلاعات مربوط به فعالیتهای شرکت و تبیین دلایل و ضرورت ثبت شعبه در ایران، نحوه تامین منابع وجوه ارزی و ریالی برای اداره امور شعبه، تعیین نوع  و حدود اختیارات و محل فعالیت شعبه و محاسبه نیروی انسانی ایرانی و خارجی مورد نیاز.

ماده 4

 براساس قرارداد نمایندگی نماینده شرکت خارجی، شخص حقیقی یا حقوقی انجام بخشی از موضوع و وظایف شرکت طرف نمایندگی را در محل بر عهده دارد. 

ماده 5

متقاضیان ثبت نمایندگی شرکت خارجی در ایران باید ترجمه فارسی اسناد و اصل مدارک و اطلاعات زیر را بصورت کتبی به اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی ارائه دهند:

  •  کپی قرارداد موضوع ماده 4 این آیین نامه
  • ارائه مدارک شناسایی شخص متقاضی‌ از قبیل کپی شناسنامه و آدرس محل اقامت،  اساسنامه شرکت، آگهی  تاسیس و آخرین تغییرات ثبت شده شرکت
  • مدارک مربوط به سابقه فعالیت شخص متقاضی ثبت نمایندگی در زمینه امر پیش بینی شده در قرارداد نمایندگی
  • اساسنامه شرکت خارجی طرف نمایندگی به همراه  آگهی تاسیس و آخرین تغییرات ثبت شده شرکت
  • ارائه گزارشات مربوط به فعالیتهای شرکت خارجی طرف نمایندگی و تبیین دلایل اخذ نمایندگی
  • ارائه آخرین گزارشات مالی تایید شده شرکت خارجی از سوی نمایندگی 
  •  معرفی نامه از سوی وزارتخانه ذیربط

ماده 6

 اشخاصی که مجوز فعالیت آنها از سوی مراجع ذیربط ابطال یا لغو می‏شود، موظفند تا در مهلت تعیین شده از سوی اداره ثبت شرکتها و مالکیتهای صنعتی، نسبت به انحلال شعبه یا نمایندگی و انجام امور تصفیه آن اقدامات لازم را انجام دهند.

ماده 7

نمایندگی شرکتهای خارجی که نسبت به ثبت شعبه خود در ایران اقدام کرده اند، باید گزارش سالانه شرکت اصلی مشتمل بر گزارشهای مالی حسابرسی شده توسط حسابرسان مستقل مقیم در کشور متبوع را هر سال به دستگاه ذیربط تحویل دهند.

ماده 8

شعبه و نمایندگی شرکتهای خارجی باید گزارش فعالیت شعبه یا نمایندگی در ایران به همراه با صورتهای مالی حسابرسی شده را ظرف مدت 4 ماه پس از پایان سال مالی به دستگاههای ذیربط ارائه دهند.  

ماده 9

طبق این آیین نامه، اداره امور شعبه یا نمایندگی ثبت شده باید توسط یک یا چند شخص حقیقی مقیم ایران صورت گیرد.

ماده 10

 جهت بهره مندی شرکتهای خارجی از مزایای این آیین نامه و استمرار فعالیت آنها،  شرکتهای خارجی که تاقبل از لازم الاجرا شدن این آیین نامه در ایران، از طریق شعبه یا نمایندگی خود فعالیت می کرده اند، باید اطلاعات و مدارک موضوع مواد 3 و 5 این آیین نامه را به دستگاههای ذیربط تحویل دهند و وضعیت خود را با آیین نامه مطابقت دهند.