طرح توجیهی یک دفترچه 60 الی250 برگی حاوی تمامی اطلاعات فنی، اقتصادی و محاسبات مالی مورد نیاز که به منظور احداث یک واحد تولیدی، راه اندازی یک مرکز خدماتی و … تنظیم و تهیه می‌شود. در طرح توجیهی، اطلاعات و بررسیهای لازم داخلی و خارجی فراتر از آنچه بانک و یا صنایع نیاز دارد، ارائه میگردد. این طرح بویژه برای اشخاص یا شرکتهایی مفید واقع می‌شود که میخواهند اطمینان لازم را نسبت به سودآور بودن یا نبودن یک طرح، قبل از اقدام به انجام آن، پیدا کنند.
مهمترین دلیل تهیه طرح توجیهی، بررسی طرح در وهله اول برای خود کارآفرین و بعد از آن برای سایرین و ذینفعان است. به عبارت دیگر از آنجا که بیشتر کارآفرینان تصور مبهمی از ایده خود دارند، لذا آنها میتوانند با مکتوب کردن طرح کسب و کار و لحاظ کردن عوامل و متغیرهای مختلف در آن، تحلیل خوبی از ایده خود بدست میآورند.
در طرح توجیهی، هیات موسس باید طرح پیشنهادی خود را تهیه کند. دلایل طرح توجیهی به شرح زیر میباشد:
- ایجاد هماهنگی بین هدفهای تشکیل تعاونی با هدفها و برنامههای مصوب دولت
- مشخص کردن تعداد داوطلبان سوابق و مهارتهای آنان در رشتههای فعالیت مورد نظر
- کاهش میزان آسیبها و مخاطرات احتمالی پروژههایی که قرار است در آینده صورت گیرد.
روش تهیه طرح توجیهی برای اداره ثبت شرکتها
طرح توجیهی مختصر؛ این نوع طرح در 60 صفحه مبتنی بر استانداردهای لازم به شکلی که مورد تائید بانکها، صنایع و یا سایر موسسات از جمله اداره جهاد کشاورزی و… واقع می‌شود و براساس آن متقاضی میتواند جواز فعالیت خود را اخذ نموده و پرونده تسهیلاتی را در بانک به تائید نماید.
طرح توجیهی مفصل؛ این نوع طرح در250صفحه مشتمل بر کلیه اطلاعات و بررسیهای لازم داخلی و خارجی صورت میگیرد.
نکاتی در رابطه با طرح توجیهی
- مبلغی که در طرح توجیهی تودیه می‌شود، نباید از یک سوم قیمت هر سهم کمتر باشد.
- میزان، نحوه سرمایهگذاری و مشارکت دستگاههای دولتی یا عمومی مشخص شود.
- در شرکت تعاونی، توزیعی و یا تولیدی علاوه بر گرفتن مجوز تشکیل از اداره تعاون برای انجام فعالیت، گرفتن مجوز از دستگاههای ذیربط نیز الزامی است.
- هیات موسس باید نماینده تام الاختیار خود را به اداره تعاون معرفی نمایند.
افرادی که به طرح توجیهی نیاز دارند
- افرادی که قصد وارد شدن به بورس را دارند
- حضور در مراکز رشد و پارکهای علم و فنآوری
- برای افرادی که تصمیم به جذب سرمایه گذار دارند
- کسانی که قصد گرفتن وام از بانک و موسسات مالی را دارند
- افرادی که در جریان مذاکره و یا گرفتن امتیازات تجاری هستند
- برای افرادی که درصدد اخذ مجوز یا موفقت اصولی از سازمانهای صنعت معدن تجارت، گردشگری، تربیت بدنی و … هستند.
انواع طرح توجیهی
طرح ایجاد؛ که برای یک واحد تولیدی که هنوز راه اندازی نشده، تهیه می‌شود و از در تنظیم آن از اصطلاحات «موجود» و «مورد نیاز» استفاده می‌شود.
طرح توسعه؛ که برای یک واحد تولیدی دارای پروانه بهره برداری، تنظیم می‌شود و هدف آن توسعه واحد تولیدی، اعم از افزایش ظرفیت یا افزودن خط تولید جدید، میباشد.
مراحل تهیه طرح توجیهی
- مقدمه
- مطالعات قبل از اجرای طرح به منظور شناخت و معرفی کالا، بازار مصرف، محاسبه کارایی فیزیکی و اقتصادی کالا، مواد اولیه و کسب دانش فنی و تکنولوژی مناسب
- مطالعه محل اجرا به منظور کسب معیار انتخاب محل و مسائل زیست محیطی
- تعین مشخصات مجری طرح
- مشخصات مجوزهای قانونی اخذ شده شامل جواز، تامین محل، استعلام از سازمانهای دولتی، پروانه مسئول فنی و پروانه بهره برداری اداره نظارت، احداث و خرید ماشین آلات، پروانه بهره برداری، پروانه ساخت و مهر استاندارد
- طراحی کارخانه شامل جمعآوری و تحلیل اطلاعات، تعیین ظرفیت، فهرست و مشخصات ماشین آلات، محاسبه تعداد و انتخاب ماشین آلات، توسعه آینده، طراحی فرایند، نمودار فرایند، ایجاد تعادل در خط تولید،الگو جریان مواد، نمودار جریان مواد
- تهیه خلاصه محاسبات مالی طرح
- محاسبات و بررسی اقتصادی شامل محاسبات مربوط به سرمایه ثابتو سرمایه در گردش طرح، هزینه استهلاک طرح، هزینه نگهداری و تعمیرات طرح، و محاسبه هزینههای پیش بینی نشده تولید
- تهیه مشخصات محصول، فرآیند و روش تولید محصول
- برآورد هزینههای سرمایهگذاری کل طرح، نحوه سرمایه گذاری، هزینه تسهیلات مالی، پیشبینی مالی طرح پس از شروع بهرهبرداری، قیمت تمام شده محصول، برآورد سود و زیان سالیانه طرح، محاسبه نقطه سر به سر، محاسبه سایر نسبتهای مالی
- تهیه برنامه زمانبندی اجرای طرح
- آنالیز طرح
مدارک مورد نیاز برای ارائه طرح توجیهی در اداره ثبت شرکتها
- مشخصات سوله طرح
- تعداد کارمندان شرکت
- کپی صورتجلسههای شرکت
- تعیین بانک پرداخت کننده وام
- مجریان طرح و اطلاعات تحصیلی آنان
- بیان روش کار ماشین آلات و دستگاهها
- قیمت ماشین آلات و دستگاههای موجود
- مشخصات تاسیسات طرح که شامل انشعاب
- ارائه قیمت فروش محصول بر حسب قیمت واحد
- مشخصات زمین طرح شامل مساحت و بهای زمین
- نام و مشخصات دستگاهها و ماشین آلات خط تولید
- نام، سمت و تحصیلات هر یک از اعضاء هیات مدیره
- ساختمانهای طرح شامل ساختمان اداری، برق و سالن تولید
- مشخصات دفتر مرکزی و شعبات شرکت به همراه قیمت آنها
- بیان نام مواد اولیه تولیدی و ظرفیت تولید برای هر شیفت کاری
- کپی شناسنامه، کارت ملی و مدارک تحصیلی اعضا هیات مدیره
- مشخص کردن موارد اقلام تولیدی ـ صادراتی بر حسب قیمت خرید
- ارائه شماره ثبت، تاریخ ثبت، مجوزات مربوطه و میزان سرمایه ثبت شده
- مشخصات ماشینآلات مورد نظر برای خریداری و روش کار و قیمت هر کدام
- کپی مدارک کامل ثبتی شرکت؛ کپی آگهی روزنامه رسمی، آخرین تغییرات اساسنامه
- میزان تسهیلات درخواستی و نوع تسهیلات برای ماشین آلات، تاسیسات، زمین و میزان سرمایه در گردش